Από τις 12 έως τις 16 Φεβρουαρίου αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα του ΕΦΚΑ στην οποία οι συνταξιούχοι θα δηλώνουν την εργασία τους, εφόσον αυτή υπάρχει, προκειμένου να υπαχθούν στο νέο καθεστώς.
Μάλιστα λόγω των τεχνικών τροποποιήσεων για τη λειτουργία της πλατφόρμας δε θα μπορούν οι εργοδότες να υποβάλλουν τις ΑΠΔ μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου.
Στην πλατφόρμα θα μπορούν να υποβάλλουν τη δήλωσή τους οι συνταξιούχοι που ανέλαβαν τώρα εργασία είτε ως μισθωτοί είτε ως αυτοαπασχολούμενοι καθώς και εκείνοι που λόγω του ευνοϊκού νέου καθεστώτος αποφάσισαν να επανέλθουν στον κύκλο της οικονομίας δηλώνοντας το εισόδημά τους από εργασία.
Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος στην περίπτωση ελέγχου να διαπιστωθεί ότι εργάζονται παράνομα και να κληθούν να επιστρέψουν τις συντάξεις 12 μηνών.
Σημειώνεται ότι ο ΕΦΚΑ δεν έχει αποσαφηνίσει αν είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν στην πλατφόρμα την εργασία τους, οι συνταξιούχοι που την έχουν ήδη δηλώσει στα ταμεία τους και υφίσταντο έως και τον περασμένο Δεκέμβριο την περικοπή του 30%.
Η διαδικασία
Οι συνταξιούχοι που θα εισέρχονται στην πλατφόρμα θα δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τον ΑΜΚΑ, και το ΑΦΜ τους ώστε στη συνέχεια ο ΕΦΚΑ να προχωρήσει σε διασταυρώσεις με την Εφορία και το σύστημα Εργάνη για να εξακριβωθεί το είδος της απασχόλησης (μισθωτή εργασία, αυτοαπασχόληση, ελεύθερο επάγγελμα), το ύψος της αμοιβής και ο πόρος που θα πρέπει να εισπραχθεί υπέρ του ΕΦΚΑ.
Οι κρατήσεις που αντιστοιχούν στην απασχόληση για τον μήνα Ιανουάριο, θα εισπραχθούν σε μια δόση μετά την δήλωση των συνταξιούχων.
Οι νέες αλλαγές
Με τον νόμο 5078/2023 καταργήθηκε η μείωση της σύνταξης κατά 30% που επιβαλλόταν σε συνταξιούχους που εργάζονταν και από 1/1/2024ι θεσπίστηκε κράτηση υπέρ ΕΦΚΑ με μικρότερο ποσοστό. Οι συνταξιούχοι που απασχολούνται ως μισθωτοί, θα έχουν κράτηση 10% επί του μισθού (πριν τις ασφαλιστικές κρατήσεις).
Αυτός ο πόρος είναι επιπλέον των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν έτσι κι αλλιώς για την ασφαλιστέα τους απασχόληση.
Θεσπίζεται, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλασιο της εθνικής σύνταξης. (5.112 ευρώ). Το νέο καθεστώς είναι κατά πολύ ευνοϊκότερο καθώς εκτιμάται ότι οι συνταξιούχοι με μισθωτή απασχόληση θα έχουν αύξηση εισοδήματος από 141 έως 292 ευρώ το μήνα.
Η παρακράτηση στους μισθωτούς
Για τους μισθωτούς η απόδοση της κράτησης 10% υπέρ του ΕΦΚΑ θα γίνεται μέσω των ΑΠΔ που υποβάλουν οι εργοδότες κάθε μήνα για το προσωπικό που απασχολούν.
Η παρακράτηση για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ανέρχεται στο 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη.
Εάν έχουν επικούρηση, η επιβάρυνση που θα επιβληθεί επιπλέον θα είναι 40% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει για κύρια ασφάλιση και 40% επί της αντίστοιχης για επικούρηση.
Τα έσοδα στους αυτοαπασχολούμενους
Για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, τα έσοδα από την προσαύξηση των εισφορών θα εισπράττονται μέσα από τα μηνιαία ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ.
Με τον νέο καθεστώς θα μπορούν να εργάζονται και συνταξιούχοι αναπηρίας με εξαίρεση από οποιαδήποτε επιπλέον κράτηση.
Οι κρατήσεις
Αναλυτικά οι κρατήσεις των συνταξιούχων ανάλογα με τη δραστηριότητά τους είναι οι εξής:
- Οι μισθωτοί θα έχουν κράτηση 10% στον μηνιαίο μισθό υπέρ του ΕΦΚΑ.
- Οι μη μισθωτοί εργαζόμενοι συνταξιούχοι (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι) θα έχουν προσαύξηση 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης.
- Οι αυτοαπασχολούμενοι συνταξιούχοι που υπάγονται υποχρεωτικά σε κύρια και επικουρική ασφάλιση (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) θα έχουν προσαύξηση εισφοράς 40% για κύρια και 40% για επικουρική ασφάλιση.
- Οι συνταξιούχοι μηχανικοί και δικηγόροι που απασχολούνται ως μισθωτοί θα έχουν κράτηση 10%.
- Οι αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών θα έχουν κράτηση 10% επί της καθαρής αξίας του παραστατικού.
- Οι συνταξιούχοι που αμείβονται με εργόσημο θα έχουν κράτηση 10% στην αξία του εργοσήμου.
- Οι συνταξιούχοι με πολλαπλή ασφάλιση, που εργάζονται δηλαδή ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες, θα έχουν κρατήσεις 10% επί της αμοιβής για τη μισθωτή απασχόληση και προσαύξηση 50% της εισφοράς που καταβάλλουν για το ελεύθερο επάγγελμα ή προσαύξηση εισφορών 40%, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση.
- Οι συνταξιούχοι με παράλληλη απασχόληση, που εργάζονται με μισθό σε δυο ή περισσότερες δουλειές (π.χ. πλήρους ή και μερικής απασχόλησης) θα καταβάλουν κράτηση 10% από τις αμοιβές τους. Αν η παράλληλη απασχόληση είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, τότε θα καταβάλουν μια προσαύξηση 50% ή 40% (αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση) επειδή για την παράλληλη απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα προβλέπεται μια εισφορά.
Μπορούν να εργάζονται χωρίς καμία κράτηση οι αγρότες συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα, καθώς και οι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκτούν ετήσιο εισόδημα ως 10.000 ευρώ.
Αν όμως το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα είναι πάνω από 10.000 ευρώ, τότε οι συνταξιούχοι -εκτός του ΟΓΑ- θα καταβάλουν τις εισφορές των αγροτών με προσαύξηση 50%.
Το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι οι συνταξιούχοι που απασχολούνται σε κάθε μορφής εργασία ξεπερνούν τους 100.000, ωστόσο δηλωμένοι στον ΕΦΚΑ από το παλιό καθεστώς είναι περίπου 36.000 συνταξιούχοι.