Επειτα από 47 χρόνια, η Ρωσία εκτόξευσε την Παρασκευή 11 Αυγούστου διαστημόπλοιο, με προορισμό τη Σελήνη.
Είναι μια προσπάθεια να γίνει η πρώτη χώρα που θα πραγματοποιήσει προσεδάφιση στον νότιο πόλο της, μια περιοχή που πιστεύεται ότι περιέχει πολυπόθητους θύλακες παγωμένου νερού.
Η ρωσική αποστολή στη σελήνη, η πρώτη μετά το 1976, ανταγωνίζεται την Ινδία, η οποία έστειλε πριν από λίγες εβδομάδες στη σελήνη το διαστημικό αεροσκάφος Chandrayaan–3.
Εχει βέβαια ως αντιπάλους και τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, οι οποίες διαθέτουν προηγμένα προγράμματα εξερεύνησης, με στόχο τον σεληνιακό νότιο πόλο.
Ενας πύραυλος Soyuz 2.1v που μετέφερε το σκάφος Luna-25 εκτοξεύθηκε από το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, 5.550 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας, στις 2:11 π.μ. της Παρασκευής ώρα Μόσχας (11:11 GMT την Πέμπτη), με το διαστημικό σκάφος να εκτοξεύεται από την τροχιά της Γης προς το φεγγάρι τουλάχιστον μία ώρα αργότερα, όπως επιβεβαίωσε η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos.
Η προσεδάφιση αναμένεται να γίνει στο φεγγάρι στις 21 Αυγούστου, δήλωσε στο Interfax ο επικεφαλής του ρωσικού διαστημικού Οργανισμού Yuri Borisov.
Προηγουμένως, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos, είχε προσδιορίσει την 23η Αυγούστου ως πιθανή ημερομηνία προσεδάφισης.
«Τώρα θα περιμένουμε έως τις 21 του μηνός. Ελπίζουμε ότι θα γίνει μια εξαιρετικά ακριβής προσεδάφιση στο φεγγάρι», δήλωσε ο Borisov στους εργαζόμενους στο κοσμοδρόμιο του Βοστότσνι μετά την εκτόξευση, σύμφωνα με το Interfax.
Το Luna-25, που έχει περίπου το μέγεθος ενός μικρού αυτοκινήτου, θα έχει ως στόχο να λειτουργήσει για ένα χρόνο στον νότιο πόλο του φεγγαριού, όπου οι επιστήμονες της NASA και άλλων διαστημικών οργανισμών έχουν εντοπίσει τα τελευταία χρόνια ίχνη υδάτινου πάγου, στους σκιώδεις κρατήρες της περιοχής.
Από την αποστολή του Luna-25 εξαρτώνται πολλά, καθώς το Κρεμλίνο λέει ότι οι κυρώσεις της Δύσης για τον πόλεμο στην Ουκρανία, πολλές από τις οποίες είχαν στόχο τον αεροδιαστημικό τομέα της Μόσχας, δεν κατάφεραν να παραλύσουν τη ρωσική οικονομία.
Η αποστολή στο φεγγάρι, την οποία η Ρωσία σχεδιάζει εδώ και δεκαετίες, θα τεστάρει επίσης την ανεξαρτησία του έθνους στο διάστημα καθώς με την εισβολή της στην Ουκρανία, διεκόπησαν σχεδόν όλοι οι διαστημικοί δεσμοί της Μόσχας με τη Δύση, εκτός από τον αναπόσπαστο ρόλο της στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος σχεδίαζε να δοκιμάσει την κάμερα πλοήγησης Pilot-D, προσαρτώντας την στο Luna-25, αλλά διέκοψε τους δεσμούς του για το έργο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Οι φιλοδοξίες της Ρωσίας προς το φεγγάρι είναι μπλεγμένες σε πολλά διαφορετικά πράγματα. Νομίζω ότι πρώτα και κύρια, είναι μια έκφραση εθνικής ισχύος στην παγκόσμια σκηνή», δήλωσε στο Πρακτορείο Reuters ο Asif Siddiqi, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Fordham.
Ο Αμερικανός αστροναύτης Neil Armstrong έγινε γνωστός το 1969 επειδή ήταν ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο φεγγάρι. Είχε προηγηθεί όμως η αποστολή Luna-2 της Σοβιετικής Ένωσης ήταν το πρώτο διαστημόπλοιο που έφτασε στην επιφάνεια του φεγγαριού το 1959, και η αποστολή Luna-9 το 1966 ήταν η πρώτη που έκανε ήπια προσγείωση εκεί.
Στη συνέχεια η Μόσχα επικεντρώθηκε στην εξερεύνηση του Άρη και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η Ρωσία δεν έχει στείλει επιστημονικούς ανιχνευτές πέρα από τη γήινη τροχιά.
Νερό στη Σελήνη;
Μεγάλες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Ευρωπαϊκή Eνωση έχουν όλες διερευνήσει τη Σελήνη τα τελευταία χρόνια. Μια ιαπωνική σεληνιακή προσεδάφιση απέτυχε πέρυσι και μια ισραηλινή αποστολή απέτυχε το 2019.
Καμία χώρα δεν έχει πραγματοποιήσει ήπια προσεδάφιση στον νότιο πόλο. Μια ινδική αποστολή, η Chandrayaan-2, απέτυχε το 2019.
Το ανώμαλο έδαφος εκεί καθιστά δύσκολη μια προσεδάφιση, αλλά η επιτυχία ανακάλυψης υδάτινου πάγου, θα μπορούσε να είναι ιστορική: θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εξαγωγή καυσίμων και οξυγόνου, αλλά και να χρησιμοποιηθεί για πόσιμο νερό.
«Από την άποψη της επιστήμης, το πιο σημαντικό καθήκον, για να το θέσω απλά, είναι να προσγειωθούμε εκεί όπου κανείς άλλος δεν έχει προσγειωθεί», δήλωσε ο Maxim Litvak, επικεφαλής της ομάδας σχεδιασμού για τον επιστημονικό εξοπλισμό του Luna-25.
«Υπάρχουν σημάδια πάγου στο έδαφος της περιοχής προσεδάφισης του Luna-25. Αυτό φαίνεται από τα δεδομένα από την τροχιά», είπε, προσθέτοντας ότι το Luna-25 θα εργαστεί στο φεγγάρι για τουλάχιστον ένα γήινο έτος, λαμβάνοντας δείγματα.
Η Roscosmos δήλωσε ότι θα χρειαστούν πέντε ημέρες για να φτάσει στο φεγγάρι. Το σκάφος θα περάσει από 5 έως 7 ημέρες σε σεληνιακή τροχιά προτού κατέβει σε μία από τις τρεις πιθανές τοποθεσίες προσεδάφισης κοντά στον πόλο.
Το εν λόγω χρονοδιάγραμμα αποκαλύπτει ότι το ρωσικό διαστημικό αεροσκάφος θα φτάσει νωρίτερα ή θα νικήσει οριακά τον ινδικό αντίπαλό του στην επιφάνεια της σελήνης.
Το Ινδικό Chandrayaan-3 πρόκειται να εκτελέσει πειράματα για δύο εβδομάδες.
Με μάζα 1,8 τόνων και μεταφέροντας 31 κιλά (68 λίβρες) επιστημονικού εξοπλισμού, το Luna-25 θα χρησιμοποιήσει μια κουτάλα για να πάρει δείγματα πετρωμάτων από βάθος έως και 15 εκατοστών (6 ίντσες) ώστε να ελέγξει πλήρως για την παρουσία παγωμένου νερού.
