Γράφει η Μίνα Σαμαρά
«Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αυθάδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία!!!»
Ισοκράτης
Η ιστορία αναφέρει ότι στην κλασσική εποχή του αρχαίου κόσμου, οι ελληνικές πόλεις – κράτη είχαν ως ιδρυτές τους μυθικούς θεούς και ήρωες…
Ετσι, μεταξύ των πολιτών και των πολιούχων Θεών υπήρχε ένας συνδετικός κρίκος λατρείας, ένας έμφυτος σεβασμός που αναδεικνυόταν από τους ανδριάντες και τα μνημεία και ένα κοινό στοιχείο αγάπης για την πόλη.
Σε μία εποχή που οι Ελληνες ήταν ελεύθεροι, σε μία πόλη με κοινωνική αρμονία, στην αρχαία Αθήνα της παλλάδας Αθηνάς, ανέπτυξαν τη φιλοσοφία τους με τις ατέλειωτες συζητήσεις στην αγορά και στα συμπόσια.
Στην αρχαιότητα κάθε πόλη αποτελείτο από ένα σύνολο πολιτών και οίκων, όπου ο πολίτης είχε την αξία του και τα ιδανικά του. Ο Ελληνας σ’ αυτή την ιδιαίτερη πατρίδα – πόλη, έπλασε τους Θεούς του καθ’ εικόνα και ομοίωση, μεγαλούργησε στη φιλοσοφία, στις επιστήμες και έτσι ξεχώρισε από τους λοιπούς λαούς της αρχαιότητας.
Η διαδικασία της κοινωνικοποίησης έχει ιστορική συνέχεια στη διαδρομή του χρόνου. Στην αέναη και αδιάκοπη εξελικτική πορεία της κοινωνίας, ο άνθρωπος μπορεί και πρέπει να αναζητήσει μέσα από τις ανάγκες του τις φιλοσοφικές αρχές και αξίες. Επιχειρεί να τις ταυτίσει και με σύγχρονες ιδεολογικές απόψεις.
Θα πρέπει να έχει αναπτυγμένη πολιτική συνείδηση και όπως έλεγε και ο Αριστοτέλης «Ο άνθρωπος είναι ζώον πολιτικόν», δηλαδή να μην περιχαρακώνεται στα όρια της ατομικότητάς του, αλλά να ενδιαφέρεται, να είναι αλληλέγγυος και να σέβεται τον συνάνθρωπό του.
Ανατρέχοντας στα όσα έχει καταγράψει η ιστορία των Ελλήνων, ακόμα και μέσα από τις εικόνες της μυθολογίας, με την εξάπλωση του πολιτισμού μας σ’ όλη τη γη, αναρωτιόμαστε πώς φτάσαμε σήμερα σ’ αυτήν την πολιτισμική παρακμή;
Οι Ελληνες ζούμε μες στην ανασφάλεια και τον φόβο. Η οικονομική κρίση και τα απάνθρωπα μέτρα έχουν ως αποτέλεσμα, να αγωνιζόμαστε για την επιβίωση και για τη διασφάλιση των κοινωνικών μας δικαιωμάτων.
Παραθέτοντας τις φιλοσοφικές αρχές, μεταφερόμαστε στην «ιδεώδη πολιτεία» του Πλάτωνα, που διακρίνεται για τη δικαιοσύνη που τη διέπει, για το συλλογικό πνεύμα, που για το συμφέρον της πόλης-κράτους οι πολίτες υποτάσσουν το ατομικό τους όφελος.
Κατά τον Πλάτωνα ”γίγνεται τοίνυν πόλις επειδή τυγχάνει ημών έκαστος ουκ αυτάρκης αλλά πολλών ων ενδεής”. Ο Αριστοτέλης, μαθητής του Πλάτωνα, στα «Πολιτικά» του, αναλύει τα πολιτεύματα και παρουσιάζει την καλύτερη διακυβέρνηση της πόλης – κράτους.
Σήμερα, όμως, δεν ζούμε στην «ιδανική πολιτεία»!
Στη σύγχρονη πολιτεία η βία, τα διλήμματα, ο φόβος, η ανασφάλεια και ο λαϊκισμός προκαλούν την κατάρρευση της δημοκρατίας μας.
Η νέα εποχή είναι εποχή μεγάλων προκλήσεων και οι παρατηρήσεις που διέτρεξαν τους προβληματισμούς αυτούς είναι να δοθούν έγκυρες απαντήσεις, να παγιωθούν σταθεροί θεσμοί, να αμβλυνθούν οι δημιουργούμενες ανισότητες, να δώσουμε έναν καινούργιο ρόλο στην κοινωνία των πολιτών, που μαζί με την πολιτεία να διαχειρίζονται τις ανάγκες για τη δημοκρατική ολοκλήρωση, τη χρηστή διακυβέρνηση.
Τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα είναι πολιτικά προβλήματα και απαιτούν πολιτικές λύσεις. Το πρόβλημα λοιπόν της κοινωνικής κρίσης πρέπει να αντιμετωπιστεί ως πολιτικό φαινόμενο, με τις αντίστοιχες ιδεολογίες της κοινωνικής πολιτικής εστιασμένες στον άνθρωπο.
Η κοινωνική πολιτική δεν είναι εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη, αντιθέτως αποτελεί στόχο και παραγωγικό συντελεστή. Δεν είναι συμπλήρωμα της οικονομικής πολιτικής. Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής μπορεί να αμβλύνει τις κοινωνικές ανισότητες και να αποφύγει κινδύνους κατάρρευσης του κοινωνικού κράτους.
Κάτω από αυτήν την κρίση και αναζητώντας το μέλλον του κοινωνικού κράτους οι οικονομικές εξελίξεις δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι χρειάζεται να επανασχεδιασθεί, να μετεξελιχθεί κρατώντας την κοινωνική αλληλεγγύη και τις βασικές αρχές του κοινωνικού φιλελευθερισμού.
Πιστεύω ότι μείζον θέμα είναι η σωτηρία της Ελλάδας, των ιδανικών και των αξιών που πρεσβεύει ο τόπος μας. Ολοι μαζί, να εκπληρώσουμε με αίσθημα φιλοπατρίας, το όραμα για την πατρίδα μας, διορθώνοντας τις παραλείψεις και τα λάθη του παρελθόντος.
Χωρίς νεοφιλελεύθερες, σοσιαλιστικές, μαρξιστικές, κρατικίστικες πολιτικές, αλλά με προοδευτικές, ριζοσπαστικές, φιλελεύθερες αντιλήψεις, που είναι κοντά στην ιδέα της φιλελεύθερης Δημοκρατίας της κοινωνίας των πολιτών. Ο Σωκράτης, ως πολίτης του κόσμου, ήταν ένας φιλελεύθερος πολίτης.
Αξίζει να τονισθεί ο κοινωνικός φιλελευθερισμός, ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το κοινωνικό πρόσωπο που πάντα πίστευε ο εθνάρχης Κωνσταντίνος Καραμανλής για τη συνέχειά μας ως λαού και έθνους.
Η κρίση αυτή δεν προήλθε από την Ελλάδα αλλά είναι παγκόσμια και ευρωπαϊκή.
Μπορεί να αναδειχθεί ως ευκαιρία αναθεώρησης της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Δεν αξίζει να ταπεινώνει η Ευρώπη την Ελλάδα και να την καταδικάζει ως νέα Ιφιγένεια στον βωμό των αγορών και του χρήματος, χρησιμοποιώντας την ως πειραματόζωο. Η Ελλάδα, ως ιστορικό λίκνο της δημοκρατίας και του ευρωπαϊκού πολιτισμού, αναγεννάται και φωτίζει τον σύγχρονο κόσμο!
Ας δουλέψουμε με νέους προσανατολισμούς, με νέες ιδέες, ας εμπνευστούμε σ’ ένα κοινό ταξίδι για να διασώσουμε τις αξίες του ελληνισμού για τη αναγέννηση του τόπου μας και με εφαλτήριο την Αρχαία Ελληνική σκέψη, μπορούμε να πάρουμε δύναμη και να ξεπεράσουμε τα προβλήματα της κρίσης.
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, στις προκλήσεις της παγκόσμιας αγοράς, διασταυρώνονται πολλές απόψεις οικονομολόγων, πολιτικών που στοχεύουν να συμβάλλουν στην αναθεώρηση του νεοφιλελεύθερου προγράμματος.
Η πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στις άλλοτε σοβιετοκρατούμενες χώρες εδραίωσε και δικαίωσε τις θέσεις του φιλελευθερισμού. Μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα σίγουρο και ασφαλές μέλλον για την Ελλάδα με τις αξίες της Δημοκρατίας μας, με προοδευτικές, ριζοσπαστικές, φιλελεύθερες αντιλήψεις, με κοινωνικό φιλελευθερισμό που είναι κοντά στην έννοια της Δημοκρατίας.
Αξίζει να θυμηθούμε την πολιτική και την ιδεολογικοπολιτική άποψη του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού, «το κοινωνικό πρόσωπο» που πάντα πίστευε ο Εθνάρχης Κωνσταντίνος Καραμανλής για τη συνέχεια της Δημοκρατίας μας ως λαού και ως Εθνους.
Το κοινωνικό πρόσωπο που συνδέεται άρρηκτα με τη ελληνική φιλοσοφία, την ιδέα του ανθρωπισμού, της ελευθερίας, της ισότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μάς ανατρέχει στην αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία, το λίκνο της σύγχρονης δημοκρατίας.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στο δίκτυο της παγκόσμιας κρίσης, ήταν θέμα ενός παγκόσμιου παιχνιδιού-πειράματος και δεν μπορεί να παραμείνει για πάντα.
Οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί όπως «σκουπίδια», «βάρβαροι» και «λαθρεπιβάτες στην Ευρωπαϊκή Ενωση», επιστρέφεται και ανταποδίδεται στους «προστάτες φίλους μας».
Πώς μας βλέπουν οι ξένοι; Θέλουν να μειώσουν την εθνική αξιοπρέπεια των Ελλήνων; Θα πρέπει να τονιστεί η μέχρι πρότινος (αλλά και σήμερα…) αλαζονεία της Ανγκελα Μέρκελ για κηδεμονία της Γερμανίας που παραπέμπει στο χιτλερικό καθεστώς σε αντίθεση με την εκπολιτιστική εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Ελληνες αεί παίδες…», είπαν οι Αιγύπτιοι στον Σόλωνα, εννοώντας ότι είμαστε αιώνια παιδιά. Είναι αλήθεια ότι εμείς οι Ελληνες έχουμε έριδες, αλλά όταν είμαστε ενωμένοι θαυματουργούμε. Γινόμαστε ήρωες. Οπως είπε και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ «οι ήρωες πολεμούν ως Ελληνες».
Θα πρέπει λοιπόν οι Ελληνες να μη χάνουν την αυτοπεποίθηση τους μέσα από αυτούς τους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς που θέλουν να περάσουν οι ξένοι, θέτοντας σε εφαρμογή ένα σχέδιο υποτίμησης και εξόντωσης. Η κρίση μας δίδαξε να αντιστεκόμαστε και να μαχόμαστε ενωμένοι απέναντι στη νέα τάξη πραγμάτων με μια ανθρώπινη κοινωνική τάξη πραγμάτων.
Η Ε.Ε. για την ολοκλήρωσή της, θα πρέπει να διαμορφώσει ιδεολογίες εναλλακτικής πολιτικής, αλληλεγγύης με ανθρώπινα ιδεώδη απέναντι στη νεοφιλελεύθερη και ανεξέλεγκτη αγορά. Για την προοπτική διακυβέρνησής της και ολοκλήρωσής της στον 21ο αιώνα μέσα από την δημοκρατία και την δικαιοσύνη, με πρότυπο τις αρχές και τις αξίες του ελληνισμού.
Ο Αμερικανός πολιτικός και αναλυτής, Francis Fukuyama, έγραψε το βιβλίο «Το τέλος της ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος», επηρεασμένος από την ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού. Προέβλεψε το τέλος των ιδεολογιών και την εγκαθίδρυση της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος που πάνω απ’ όλα είναι ηθική, όταν η πολιτική είναι συνδεδεμένη με την διαφθορά, την οπισθοδρόμηση του κοινωνικού κράτους, αναδεικνύει την αλαζονεία και τη νέο-φιλελεύθερη πολιτική.
Η ιστορία όχι μόνο δεν τελειώνει ποτέ όπως είπε ο Francis Fukuyama, αλλά τα νέα παγκόσμια προβλήματα του νεοφιλελευθερισμού θα αυξάνουν τη καταπίεση και την αδικία.
Η αποτυχία των ηγεσιών να διασφαλίσουν στους λαούς τους την ευημερία θα κλονίζει κυβερνήσεις και η δημοκρατία θα βρίσκεται σε κρίση.
Οι κοινωνικές εντάσεις θα πολλαπλασιάζονται εξαιτίας της οικονομικής ανισότητας και η κρίση του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος θα δημιουργεί συγκρούσεις και η ιστορία δεν θα τελειώνει ποτέ όσο υπάρχουν άνθρωποι…
Μίνα Σαμαρά
Πρώην Αντιδήμαρχος Πειραιά
Πολιτευτής Νέας Δημοκρατίας