Στο Μιλάνο της Ιταλίας παραβρέθηκε η Μαρίνα Χρυσοβελώνη, όπου και συμμετείχε στη διαβούλευση μεταξύ συμμετεχόντων στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα European Refugees Integration Action Scheme (ERIAS).
Πρόκειται για πρόγραμμα που υποστηρίζει μεθόδους ενσωμάτωσης προσφύγων με σκοπό την δική τους ενδυνάμωση, αλλά και την κάλυψη ειδικών αναγκών των επιχειρήσεων με σκοπό την αύξηση της δυναμικότητας τους, από τις χώρες που ωφελούνται από το πρόγραμμα.
Η υφυπουργός Εσωτερικών Μαρίνα Χρυσοβελώνη, αρμόδια του κρατικού τομέα για την Ισότητα των Φύλων, τοποθετήθηκε για τα ζητήματα που αφορούν στις πολιτικές υποστήριξης γυναικών/προσφύγων θυμάτων βίας στην Ελλάδα και στην ενδυνάμωσή τους, με σκοπό την απόκτηση δεξιοτήτων για εργασία, αλλά και για τη συζήτηση που αφορούσε στο πολιτικό διακύβευμα του προγράμματος.
Στο πρόγραμμα συμμετέχει ο Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδας (ΣΕΓΕ) και άλλοι φορείς, όπως τοπικά Επιμελητήρια και τριτοβάθμιοι Σύνδεσμοι Εργοδοτών.
Από την Ελλάδα συμμετείχαν: η πρόεδρος του ΣΕΓΕ Απ. Τσαλταμπάση που συμμετείχε με παρέμβαση στο συνέδριο, ο Γενικός Δ/ντης του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) Σπ. Ιγνατιάδης, ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής, Ι. Κουφίδης και αντιπροσωπεία από το επιμελητήριο Ηρακλείου Κρήτης.
Η ομιλία της υφυπουργού Εσωτερικών
«Είναι μεγάλη η χαρά μου να βρίσκομαι μαζί σας εδώ σήμερα, στην πανέμορφη Ιταλία και να συζητούμε το ζήτημα της αξιοποίησης εννοιών, όπως: αλληλεγγύη, ενσωμάτωση, σχέδιο, δράση, σε σχέση με το πολυάριθμο ανθρώπινο δυναμικό που τα τελευταία χρόνια εισέρχεται στην Ευρώπη από χώρες εκτός αυτής.
Συνήθως, αυτές οι συζητήσεις δεν υπάρχουν ή γίνονται μόνο σε κλειστά γραφεία και όπου γίνονται δημόσια, αντιμετωπίζονται με καχυποψία αυτήν την εποχή, δυστυχώς σε όλο σχεδόν τον ευρωπαϊκό χώρο. Νομίζω από αυτήν την άποψη, ότι σήμερα εδώ κάνουμε το σωστό.
Οτι με αφορμή το πρόγραμμα ΕΡΙΑΣ (European RefugesIntegrationActionScheme) είναι καλό που συζητάμε ορθολογικά την πραγματικότητα που συμβαίνει εδώ και χρόνια γύρω μας, προσπαθούμε να μιλήσουμε για την αληθινή κατάσταση, για την οποία οφείλουμε να βρούμε έναν εξυπνότερο τρόπο να τη διαχειριστούμε προς όφελος των κοινωνιών μας.
Η βόρεια Ιταλία στην οποία βρισκόμαστε έχει μεγάλη ιστορία να επιδείξει, και μάλιστα με ακτινοβολία παγκόσμια, για τον τρόπο που η εργασία, η ομαδική, εξειδικευμένη και συντεταγμένη εργασία, η επιχειρηματικότητα και η αναγκαία αλλά και αναγκαστική κινητικότητα που προκαλεί, αφενός αποδίδουν πλούτο και επάρκεια σε πόρους για την ασφαλή επιβίωση και αφετέρου κινούν με αυτόν τον πλούτο την πρόοδο της κοινωνίας, της τοπικής, αλλά και της παγκόσμιας.
Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε: Ο τόπος αυτός έπαιξε μεγάλο ρόλο για να αλλάξει κάποτε ο κόσμος εποχή και για να ξεκινήσει η Ευρώπη την πορεία της από τον μεσαίωνα προς την νέα εποχή, με την περίοδο της Αναγέννησης και το σύνολο του πολιτισμού της.
Παρήγαγε σπουδαία επιτεύγματα στην πολιτική, στην οικονομία, στις τέχνες, στα γράμματα και την επιστήμη.
Νομίζω ότι αυτό είναι ένα γερό νήμα που συνδέει το λαμπερό και θετικά αναδυόμενο πνεύμα εκείνης της εποχής, με τον χώρο της ευρωπαϊκής επιχειρηματικότητας σήμερα. Μακάρι να ξεκινήσει ξανά αυτός ο θετικός τρόπος σκέψης, από εδώ, την βόρεια Ιταλία. Γιατί όχι;
Ομως καμία χώρα της Ευρώπης δεν μπορεί να μείνει έξω από αυτή τη συζήτηση στη σύγχρονη εποχή.
Εδώ οφείλω να αναφερθώ σε μία βασική διαφορά με το παρελθόν: σήμερα, η ταχύτητα κυριαρχεί στην κινητικότητα για την οποία μιλάμε.
Οι άνθρωποι, είτε για δημιουργικούς, θετικούς σκοπούς, είτε από ανάγκη, είτε για λιγότερο «αθώους» σκοπούς, έχουν την δυνατότητα να μετακινούνται πολύ γρήγορα, είτε νόμιμα, είτε παράνομα.
Η ταχύτητα αυτή προκαλεί πολλές φορές αλλαγές και επιπτώσεις που δεν μπορούν να «απορροφηθούν» ομαλά από τις κυβερνήσεις, από τους τοπικούς πληθυσμούς, από την ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα και τον τομέα εργασίας που αναπτύσσει.
Και έτσι, ξεκινούν τα προβλήματα!
Επίσης, άλλο ένα πρόβλημα είναι ότι σήμερα μιλάμε για πολύ διαφορετικά μεγέθη πληθυσμών, πολύ μεγαλύτερα, που μετακινούνται για άμεσους οικονομικούς ή έμμεσους οικονομικούς λόγους.
Είτε για καλύτερα εισοδήματα, αν μιλάμε για μετακινήσεις από ζώνες οικονομικού πολέμου, είτε για την απλή επιβίωση, αν μιλάμε για πρόσφυγες από ζώνες στρατιωτικού και οικονομικού πολέμου ταυτόχρονα.
Η συνισταμένη της μεγάλης ταχύτητας μετακίνησης, με μεγάλο αριθμό μετακινούμενων, αποτελεί σίγουρα δύσκολο στοίχημα για τις χώρες υποδοχής.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες στο πρόβλημα της έλλειψης ικανοποιητικής δυνατότητας ενσωμάτωσης. Στην σύντομη ομιλία μου προσπαθώ να εκθέσω τις σκέψεις μου για τους απολύτως βασικούς που είναι και οι κρισιμότεροι κατά την άποψη μου. Και για να σας εκθέσω τώρα έναν τρίτο βασικό λόγο που εξηγεί γιατί έχουμε προβλήματα στο τομέα που συζητάμε σήμερα εδώ, θα αναφερθώ για λίγο στην κατάσταση στην Ελλάδα.
Είμαι πολύ χαρούμενη να εκπροσωπώ την πρώτη κυβέρνηση των τελευταίων δέκα ετών, που κατόρθωσε να ολοκληρώσει μία σχεδόν πλήρη κυβερνητική θητεία.
Δεν συνέβη αυτό τυχαία, ούτε ποτέ στον κόσμο πέτυχε κάτι τέτοιο μία Κυβέρνηση -εν μέσω διαπιστωμένης κρίσης- αν με την πολιτική της δεν είχε φροντίσει να εμπεδωθεί η αίσθηση σε κρίσιμη πλειοψηφία πολιτών, ότι κάτι καλύτερο γίνεται εδώ από ό,τι στο παρελθόν.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού, κ. Αλέξη Τσίπρα, στην οποία έχω την τιμή να συμμετέχω, είναι ότι κατόρθωσε μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να δημιουργήσει ένα περιβάλλον ισορροπίας στην ζωή της πλειοψηφίας της κοινωνίας, σε σχέση με μία σειρά σημαντικά προβλήματα, που μέχρι και την εποχή που αναλάβαμε καθήκοντα συνεχώς διογκώνονταν.
Το πρόβλημα της μεγάλης προσφυγικής κρίσης ήταν ένα από τα σοβαρά προβλήματα της Ελλάδας, ενώ παράλληλα υπήρχαν και πολλά άλλα, όπως σας είπα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Το λύσαμε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οχι βέβαια. Είναι πολύ μεγάλο για την Ελλάδα, όπως είναι και για την Ιταλία, όπως είναι και για την Ισπανία, την Πορτογαλία ή την Μάλτα.
Ομως το ισορροπήσαμε και αυτό.
Ωστόσο, δεν πετύχαμε μόνοι μας. Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται με σκοπό την επίτευξη αυτής της ισορροπίας, μόνο, όταν τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι το πρόβλημα δεν ήταν τοπικό, δηλαδή μόνο ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό.
Δεν είμαστε βέβαια ευχαριστημένοι. Υπάρχει σαφώς μία διαφορά αντίληψης για το θέμα μεταξύ νότου και βορά στο πλαίσιο της Ευρώπης, για την οποία, μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές θα πρέπει να ανοίξουμε μία βαθιά, γενναία συζήτηση.
Δεν μπορούμε να αποσυνδέσουμε ότι το προσφυγικό πρόβλημα έγινε πολύ μεγαλύτερο, έγινε αντιληπτό στις κοινωνίες ως τεράστιο, και διογκώθηκε υπέρμετρα από τα ΜΜΕ, εξ αιτίας του ότι συνέπεσε με μία βαθιά κρίση στην οικονομία. Με την κυριαρχία συντηρητικών ή νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αλλά και προώθησης μονομερών συμφερόντων, άσχετα από ιδεολογικές κατευθύνσεις για την Πολιτική Οικονομία.
Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι το μείγμα:
* Βαθιά οικονομική κρίση με σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή
* Ταχύτητα κινητικότητας προσφύγων
* Μεγάλος πληθυσμός προσφύγων
είναι απλά εκρηκτικό. Δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Ακόμη πιο δύσκολο να μιλούμε για ενσωμάτωση, για έξυπνη και επωφελή διαχείριση ανθρώπινων πόρων.
Στη χώρα μου, η οικονομία της αγοράς εργασίας από μόνη της προηγείται της εφαρμογής προγραμμάτων. Οι πρόσφυγες χρησιμοποιούνται για τις δύσκολες και πολύ χαμηλά αμειβόμενες εργασίες, άσχετα με τα προσόντα που μπορεί να έχουν ή την μόρφωση τους ή την δυνατότητα επιμόρφωσης τους. Έτσι, «πιέζουν» ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι η προϋπάρχουσα οικονομική κρίση τους ντόπιους εργαζόμενους που επιδιώκουν δουλειές στον συγκεκριμένο τομέα επαγγελμάτων. Τα μεροκάματα πέφτουν λόγω μεγάλης προσφοράς και τότε, αρχίζουν οι αντιδράσεις και οι ανταγωνισμοί μεταξύ κοινωνικών ομάδων, ο ρατσισμός κλπ.
Τέτοιες συνθήκες δεν είναι καθόλου «φιλικές» για να εφαρμοστούν προγράμματα ενσωμάτωσης και μάλιστα, εργασιακής ενσωμάτωσης. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Σήμερα είναι εδώ μαζί μας και θα σας μιλήσει αργότερα η πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδας, η κα Λίνα Τσαλταμπάση, που μαζί με άλλες ικανές γυναίκες κάνουν μία πολύ καλή προσπάθεια σε αυτόν τον τομέα. Το ελληνικό Υπουργείο Εργασίας αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα για να παρέμβει σε αυτά τα ζητήματα με σημαντική επιτυχία, με διάφορα προγράμματα που ο χρόνος δεν επαρκεί για να σας αναπτύξω σήμερα εδώ.
Το Υπουργείο Εσωτερικών που εκπροσωπώ εγώ, ως υφυπουργούς με αρμοδιότητα τα θέματα Ισότητας των Φύλων, έχει Δομές διασκορπισμένες στην Ελλάδα που εργάζονται ειδικότερα στην ενδυνάμωση προσφύγων γυναικών να αποκτήσουν επαγγελματικά προσόντα και αργότερα να μπορέσουν να ενσωματωθούν σε επιχειρήσεις.
Ομως, δεν έχω καμία αμφιβολία. Παρά του ότι η ελληνική κυβέρνηση κάνει όσα περισσότερα μπορεί για να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει την ενσωμάτωση, υπό τις προϋποθέσεις και τους παράγοντες προβλημάτων που σας ανέπτυξα παραπάνω, δεν θεωρώ ότι μπορούμε μόνοι μας να τρέξουμε πιο μπροστά από τις ανάγκες. Να είμαστε πιο γρήγοροι από το πρόβλημα για να μπορέσουμε κάποτε να το διαχειριστούμε θετικά.
Κατά τη γνώμη μου, η οικονομική κρίση, ο μεγάλος όγκος των προσφυγικών πληθυσμών και η δυνατότητα ταχύτατης μεταφοράς τους στον σύγχρονο κόσμο, αυτή η κρίσιμη τριαδική πίεση, μπορεί να αντιμετωπισθεί μόνο με διεύρυνση του χώρου εκτόνωσης του προβλήματος.
Μόνο εάν μοιραστούμε σε όλη την Ευρώπη, με σχέδιο και έλεγχο, την πρώτη «πίεση» του προβλήματος – η οποία ακόμη υπάρχει ως τέτοιου είδους – θα μπορέσουμε να κάνουμε πραγματικές, δημοκρατικές, πολιτικές ενσωμάτωσης σε όφελος όλων. Και των πλούσιων που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, οι οποίοι ήδη έχουν ενσωματώσει με επιτυχία φθηνό, προσφυγικό εργατικό δυναμικό, διαγράφοντας σημαντικά κέρδη για τον εαυτό τους, αλλά και των μικρομεσαίων και των πτωχών για τους οποίους η μετακίνηση αυτών των ανθρώπων, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να προσθέσω ότι ο «χώρος» που μας χρειάζεται δεν πρέπει να αναζητείται μόνο στην Ευρώπη. Πρέπει μία διαφορετικής νοοτροπίας ηγεσία στην Ευρώπη να αξιώσει, να δημιουργήσει προγράμματα και να διεκδικήσει, μία εντελώς διαφορετική πολιτική ανάπτυξης για τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι πρόσφυγες. Εκεί πρέπει να διαμορφώσουμε συνθήκες πραγματικής, ουσιαστικής, δημοκρατικής ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας. Οι πρόσφυγες που κατορθώνουμε να ενσωματώσουμε στην εργασία, στην επιχειρηματικότητα της Ευρώπης, πρέπει να γίνουν οι εκπρόσωποι της στρατηγικής της για τις χώρες προέλευσης.
Φανταστείτε η ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα, η ιδέα του διεθνούς εμπορίου, αυτή που ξαναρχίνησε κάποτε από εδώ, από την βόρεια Ιταλία κατά την Αναγέννηση, μετασχηματισμένη στις ανάγκες του σήμερα, να δημιουργεί νέες, ευημερούσες κοινωνίες, πραγματικές συνθήκες για αμοιβαίο εμπόριο, εκεί που σήμερα υπάρχει ο πόλεμος, τα γκρεμισμένα κτίρια, οι εξαθλιωμένες γειτονιές, η μονομερής και μονοσήμαντη εκμετάλλευση για λίγους.
Κατά την γνώμη μου, αυτός είναι ένας καλός τρόπος για πεισθούν οι ευρωπαίοι πολίτες ότι ένα καλό σχέδιο αξιοποίησης, ενσωμάτωσης, αλληλεγγύης, μας συμφέρει κιόλας πάρα πολύ, από όλες τις απόψεις.
Με αυτές τις σκέψεις, εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες αυτής της συνάντησης».
Στο περιθώριο του Συνεδρίου, η υφυπουργός Εσωτερικών είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με κορυφαίους θεσμικούς παράγοντες σε επίπεδο Ε.Ε., όπως: τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Εκτελεστικού Γραφείου της Ενωσης Ευρωπαϊκών Επιμελητηρίων Εμπορίου και Βιομηχανίας Ar. Abruzzini, και τον Πρόεδρο της FORMAPER M. Ferlini, εταιρείας επιμορφωτικών δράσεων στα θέματα εργασιακής εμπειρίας για όλη την Ευρώπη και όχι μόνο.
Ειδική συνάντηση έγινε με τη Γραμματέα Ισότητας Φύλων της Ισπανίας T. Garcia.
Επίσης, πριν επιστρέψει στην Αθήνα, η κυρία Χρυσοβελώνη:
α) Είχε συνάντηση με τον επίτιμο Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στο Μιλάνο Ν. Σάκκαρη, με τον οποίο συνομίλησαν για θέματα της ελληνικής κοινότητας και ειδικότερα για τα ζητήματα του «Μητρώου Πολιτών», πρόγραμμα που χειρίζονται όλα τα προξενεία, που επίσης ανήκει στην αρμοδιότητα της υφυπουργού.
β) Επισκέφθηκε τη μοναδική Ορθόδοξη Εκκλησία της πόλης «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» και είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει για θέματα της θρησκευόμενης κοινότητας με τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη Θ. Βίτσο, ιερέα της Αρχιερατικής Περιφέρειας του Μιλάνου, της Ιεράς Μητρόπολης Ιταλίας και Μελίτης, του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης.
